Portal
Nederland kan ook uit EU stappen
Bron: Trouw
Nederland blokkeerde, samen met Groot-Brittannië en Zweden, de EU-begroting van 2011. Veel leden van het Europees Parlement, dat vorige week in Straatsburg vergaderde, zijn geschrokken van die nieuwe onverzettelijkheid. Zij waarschuwen voor de gevolgen – ook voor Nederland.
Bent u teleurgesteld over de harde Nederlandse opstelling in de discussie over de EU-begroting? Joseph Daul, de vriendelijke Elzasser die de machtige christen-democratische fractie in het Europees Parlement leidt, wil na een persconferentie best ingaan op die vraag.
„Nee, teleurgesteld ben ik niet. Maar dit zeg ik wel: er is een artikel in het Verdrag van Lissabon dat het landen mogelijk maakt om uit de EU te stappen als ze dat willen.” Pardon, is dat een advies aan de Nederlandse regering? Daul schrikt terug. „Nee, absoluut niet. Maar ik ben wel ongerust over de Nederlandse politiek.”
Daul is geen extremist. Hij leidt een zeer brede fractie, de grootste in het europarlement, met progressieve tot zeer conservatieve leden uit alle lidstaten, inclusief het CDA. Als hij suggereert dat Nederland nog eens moet nadenken over het EU-lidmaatschap, zit de frustratie in het Europarlement blijkbaar heel diep.
Het Nederlandse nee tegen de EU-begroting voor 2011, samen met Groot-Brittannië en Zweden, is hard aangekomen. Een stijging van de uitgaven met 2,9 procent vinden ze het uiterste en daar legde het parlement zich met moeite bij neer.
Maar de drie landen weigeren toe te geven aan bijkomende eisen van het parlement: inspraak in de toekomstige financiering en meer eigen inkomsten voor de EU. Ze vrezen dat de deur wordt opengezet voor invoering van een Europese belasting.
Voorlopig is er dus geen begroting en Europarlementariërs en commissarissen wijzen op projecten waar straks geen geld voor is: de Europese diplomatieke dienst, de nieuwe toezichthouders voor de financiële sector en het kernfusieproject Iter.
Natuurlijk komt er op een of andere manier alsnog een begroting voor volgend jaar. Maar achter de praktische problemen schuilt een diepere frustratie: wat is er aan de hand met Nederland, ooit een van de oprichters van de EEG? Waar komt die nieuwe, assertieve houding vandaan?
Nederland staat in ieder geval in de aandacht in Straatsburg, waar het Europarlement bijeenkomt voor de maandelijkse plenaire vergadering. Bijna alle parlementariërs hebben wel een mening over het kabinet-Rutte en zijn opstelling in de EU. En soms is die mening keihard.
„Ze zijn gewoon blind”, foetert Daniel Cohn-Bendit, fractievoorzitter van de groenen, terwijl hij stevig voortstapt op weg naar een volgende vergadering. ’Rode Danny’ is een Duitser die voor Frankrijk in het europarlement zit en het prototype van een actievoerder uit mei ’68 die in de politiek is gegaan. Hij vindt dat Rutte en co de Nederlanders ’voorliegen’ met hun anti-Europese houding.
„Nederland kan het klimaatprobleem en de economische crisis toch zeker niet zelf oplossen? Het is altijd hetzelfde liedje. In de tijd van de Europese grondwet telde die minister Zalm van jullie ook alleen maar zijn geld. Dan rekende hij de btw-opbrengst in de Rotterdamse haven als Nederlandse bijdrage aan Europa. Maar wat zou Rotterdam zijn zonder het Europese achterland?”
Cohn-Bendit wijt de Nederlandse opstelling aan ’egoïsme en kleingeestigheid’, die worden uitgebuit door populisten. Het ergste vindt hij nog wel dat die houding nu ook in Duitsland de kop opsteekt. „Dat is gewoon beangstigend.”
Voor de opkomst van het populisme heeft Cohn-Bendit een verklaring gevonden bij de Franse negentiende-eeuwse denker Alexis de Tocqueville: „Een verkeerde, maar eenvoudige mening is altijd populairder dan een goede, maar complexe.” Dan moet rode Danny echt zijn vergadering in.
De groenen kunnen gemakkelijk de Nederlandse opstelling hekelen. Maar hoe zit dat bij de grote fracties? „Ik ben treurig”, zegt Elmar Brok, een Duitse christen-democraat met dertig jaar ervaring in het Europarlement. „Nederland heeft zich nu definitief in het kamp van de eurosceptici geschaard.” Hoe verklaart Brok die omslag? „Dat ligt aan Geert Wilders, maar de VVD is ook niet meer erg Europa-vriendelijk.” En wat hoort hij van zijn fractiegenoten? „Ik weet dat de CDA’ers zich ook zorgen maken.”
Is dat zo? „Welnee”, zegt Wim van de Camp, CDA-aanvoerder in het Europarlement. In de begrotingsdiscussie steunt hij de meerderheid in het parlement en dus staat hij daarmee tegenover de Nederlandse regering.
Maar zorgen over de Nederlandse positie binnen de EU maakt Van de Camp zich niet. „Het wordt hier juist gewaardeerd als je voor jezelf opkomt. Men is ook heus niet zo verbaasd, dit past binnen het plaatje van de zuinige Nederlander.”
Thijs Berman (PvdA) maakt zich wel zorgen. „Nederland wordt hier enorm op aangekeken. Wat is dat land aan het doen, vragen mijn collega’s zich af. Ook veel christen-democraten en liberalen zijn buitengewoon kwaad en bezorgd. Juist in tijden van crisis heb je een goede samenwerking nodig in Europa.”
Kan de Nederlandse koppigheid op den duur ook schadelijk zijn voor het nationaal belang? „Natuurlijk schaadt dit de Nederlandse positie”, zegt Berman.
„Als je een veto uitvaardigt bij de begroting, krijg je dat op je brood bij volgende onderhandelingen.”
Een hoge ambtenaar van de Europese Commissie, die anoniem wil blijven, denkt ook dat Nederland nog last krijgt als het zich zo hard blijft opstellen. „Europa is meer dan de geldstromen in de boekhouding. Misschien win je nu wel wat, maar je verliest later meer.”
„Niks van aantrekken”, zegt Hans van Baalen (VVD). „Ze komen altijd met dit soort argumenten en er komt nooit iets van uit. In Europa moet je een heel dikke huid hebben, centimeters leer. Nederland heeft gewoon een heel redelijk standpunt.”
Maar de Duitser Brok gelooft wel degelijk dat Nederland zijn positie verzwakt. Straks wil het kabinet-Rutte de korting op de EU-uitgaven behouden, of voor elkaar krijgen dat EU-verdragen gewijzigd worden. „Dat wordt moeilijk, als ik zie hoe ze zich nu opstellen.”
Brok heeft hoop dat het allemaal losloopt. „Ik heb in mijn carrière al veel meegemaakt. Ook de opkomst van de Oostenrijkse FPÖ (de extreem-rechtse partij van Jörg Haider). Die is weer van het regeringstoneel verdwenen.” Dat hij de PVV hetzelfde toewenst, wil hij er niet bij zeggen.
Cohn Bendit heeft daar geen moeite mee. „De Nederlandse regering is helemaal afhankelijk van Wilders. Het is gewoon belachelijk.”
Ook Martin Schulz, de Duitse fractievoorzitter van de socialisten, hekelt de Nederlandse opstelling. „Ik zou wensen dat CDA en VVD wat minder luisteren naar een eenmanspartij.De Nederlandse regering heeft zich helemaal uitgeleverd aan de heer Wilders. Natuurlijk heeft wat nu gebeurt daarmee te maken.”
„Apekool”, vindt Van Baalen. „CDA en VVD voeren een gematigd Europabeleid.” Van Baalen geeft zijn commentaar per telefoon, want hij is niet in Straatsburg. „Ik ben in Den Haag, om het Europese beleid voor 2011 af te stemmen met Mark Rutte.”
Rutte en Van Baalen zullen zeker praten over Guy Verhofstadt, de fractievoorzitter van de liberalen in het Europarlement. Verhofstadt heeft zich ontwikkeld tot ’mister Europe’, met voortdurende pleidooien voor meer economische samenwerking en eigen inkomsten voor de EU.
De Belgische oud-premier heeft zeker een mening over de Nederlandse opstelling binnen de EU, maar die houdt hij liever voor zich. Hij wil mede-liberaal Mark Rutte nu niet de mantel uitvegen.
Verhofstadt blijft hameren op de noodzaak van economische eenwording in de EU en daarbij hoort een goede begroting met eigen inkomsten. „Nu staat niet het Europees belang centraal maar ieders betalingspositie. Dat is dodelijk voor de samenwerking.”
In het plenaire debat hekelt Verhofstadt de „absurde debatten over wie er meer of minder voordeel haalt uit de EU”. Hij doet een oproep aan commissie-voorzitter Barroso. „Luister niet naar stemmen uit het verleden. Ik kan u verzekeren dat een Europese meerderheid in dit parlement achter u staat.”
De PVV hoort daar niet bij. In het debat zegt Europarlementariër Lucas Hartong: „Hulde voor de opstelling van Nederland en Engeland over de begroting. De eurokliek is losgezongen van de werkelijkheid.”
Bron: Trouw
Nederland blokkeerde, samen met Groot-Brittannië en Zweden, de EU-begroting van 2011. Veel leden van het Europees Parlement, dat vorige week in Straatsburg vergaderde, zijn geschrokken van die nieuwe onverzettelijkheid. Zij waarschuwen voor de gevolgen – ook voor Nederland.
Bent u teleurgesteld over de harde Nederlandse opstelling in de discussie over de EU-begroting? Joseph Daul, de vriendelijke Elzasser die de machtige christen-democratische fractie in het Europees Parlement leidt, wil na een persconferentie best ingaan op die vraag.
„Nee, teleurgesteld ben ik niet. Maar dit zeg ik wel: er is een artikel in het Verdrag van Lissabon dat het landen mogelijk maakt om uit de EU te stappen als ze dat willen.” Pardon, is dat een advies aan de Nederlandse regering? Daul schrikt terug. „Nee, absoluut niet. Maar ik ben wel ongerust over de Nederlandse politiek.”
Daul is geen extremist. Hij leidt een zeer brede fractie, de grootste in het europarlement, met progressieve tot zeer conservatieve leden uit alle lidstaten, inclusief het CDA. Als hij suggereert dat Nederland nog eens moet nadenken over het EU-lidmaatschap, zit de frustratie in het Europarlement blijkbaar heel diep.
Het Nederlandse nee tegen de EU-begroting voor 2011, samen met Groot-Brittannië en Zweden, is hard aangekomen. Een stijging van de uitgaven met 2,9 procent vinden ze het uiterste en daar legde het parlement zich met moeite bij neer.
Maar de drie landen weigeren toe te geven aan bijkomende eisen van het parlement: inspraak in de toekomstige financiering en meer eigen inkomsten voor de EU. Ze vrezen dat de deur wordt opengezet voor invoering van een Europese belasting.
Voorlopig is er dus geen begroting en Europarlementariërs en commissarissen wijzen op projecten waar straks geen geld voor is: de Europese diplomatieke dienst, de nieuwe toezichthouders voor de financiële sector en het kernfusieproject Iter.
Natuurlijk komt er op een of andere manier alsnog een begroting voor volgend jaar. Maar achter de praktische problemen schuilt een diepere frustratie: wat is er aan de hand met Nederland, ooit een van de oprichters van de EEG? Waar komt die nieuwe, assertieve houding vandaan?
Nederland staat in ieder geval in de aandacht in Straatsburg, waar het Europarlement bijeenkomt voor de maandelijkse plenaire vergadering. Bijna alle parlementariërs hebben wel een mening over het kabinet-Rutte en zijn opstelling in de EU. En soms is die mening keihard.
„Ze zijn gewoon blind”, foetert Daniel Cohn-Bendit, fractievoorzitter van de groenen, terwijl hij stevig voortstapt op weg naar een volgende vergadering. ’Rode Danny’ is een Duitser die voor Frankrijk in het europarlement zit en het prototype van een actievoerder uit mei ’68 die in de politiek is gegaan. Hij vindt dat Rutte en co de Nederlanders ’voorliegen’ met hun anti-Europese houding.
„Nederland kan het klimaatprobleem en de economische crisis toch zeker niet zelf oplossen? Het is altijd hetzelfde liedje. In de tijd van de Europese grondwet telde die minister Zalm van jullie ook alleen maar zijn geld. Dan rekende hij de btw-opbrengst in de Rotterdamse haven als Nederlandse bijdrage aan Europa. Maar wat zou Rotterdam zijn zonder het Europese achterland?”
Cohn-Bendit wijt de Nederlandse opstelling aan ’egoïsme en kleingeestigheid’, die worden uitgebuit door populisten. Het ergste vindt hij nog wel dat die houding nu ook in Duitsland de kop opsteekt. „Dat is gewoon beangstigend.”
Voor de opkomst van het populisme heeft Cohn-Bendit een verklaring gevonden bij de Franse negentiende-eeuwse denker Alexis de Tocqueville: „Een verkeerde, maar eenvoudige mening is altijd populairder dan een goede, maar complexe.” Dan moet rode Danny echt zijn vergadering in.
De groenen kunnen gemakkelijk de Nederlandse opstelling hekelen. Maar hoe zit dat bij de grote fracties? „Ik ben treurig”, zegt Elmar Brok, een Duitse christen-democraat met dertig jaar ervaring in het Europarlement. „Nederland heeft zich nu definitief in het kamp van de eurosceptici geschaard.” Hoe verklaart Brok die omslag? „Dat ligt aan Geert Wilders, maar de VVD is ook niet meer erg Europa-vriendelijk.” En wat hoort hij van zijn fractiegenoten? „Ik weet dat de CDA’ers zich ook zorgen maken.”
Is dat zo? „Welnee”, zegt Wim van de Camp, CDA-aanvoerder in het Europarlement. In de begrotingsdiscussie steunt hij de meerderheid in het parlement en dus staat hij daarmee tegenover de Nederlandse regering.
Maar zorgen over de Nederlandse positie binnen de EU maakt Van de Camp zich niet. „Het wordt hier juist gewaardeerd als je voor jezelf opkomt. Men is ook heus niet zo verbaasd, dit past binnen het plaatje van de zuinige Nederlander.”
Thijs Berman (PvdA) maakt zich wel zorgen. „Nederland wordt hier enorm op aangekeken. Wat is dat land aan het doen, vragen mijn collega’s zich af. Ook veel christen-democraten en liberalen zijn buitengewoon kwaad en bezorgd. Juist in tijden van crisis heb je een goede samenwerking nodig in Europa.”
Kan de Nederlandse koppigheid op den duur ook schadelijk zijn voor het nationaal belang? „Natuurlijk schaadt dit de Nederlandse positie”, zegt Berman.
„Als je een veto uitvaardigt bij de begroting, krijg je dat op je brood bij volgende onderhandelingen.”
Een hoge ambtenaar van de Europese Commissie, die anoniem wil blijven, denkt ook dat Nederland nog last krijgt als het zich zo hard blijft opstellen. „Europa is meer dan de geldstromen in de boekhouding. Misschien win je nu wel wat, maar je verliest later meer.”
„Niks van aantrekken”, zegt Hans van Baalen (VVD). „Ze komen altijd met dit soort argumenten en er komt nooit iets van uit. In Europa moet je een heel dikke huid hebben, centimeters leer. Nederland heeft gewoon een heel redelijk standpunt.”
Maar de Duitser Brok gelooft wel degelijk dat Nederland zijn positie verzwakt. Straks wil het kabinet-Rutte de korting op de EU-uitgaven behouden, of voor elkaar krijgen dat EU-verdragen gewijzigd worden. „Dat wordt moeilijk, als ik zie hoe ze zich nu opstellen.”
Brok heeft hoop dat het allemaal losloopt. „Ik heb in mijn carrière al veel meegemaakt. Ook de opkomst van de Oostenrijkse FPÖ (de extreem-rechtse partij van Jörg Haider). Die is weer van het regeringstoneel verdwenen.” Dat hij de PVV hetzelfde toewenst, wil hij er niet bij zeggen.
Cohn Bendit heeft daar geen moeite mee. „De Nederlandse regering is helemaal afhankelijk van Wilders. Het is gewoon belachelijk.”
Ook Martin Schulz, de Duitse fractievoorzitter van de socialisten, hekelt de Nederlandse opstelling. „Ik zou wensen dat CDA en VVD wat minder luisteren naar een eenmanspartij.De Nederlandse regering heeft zich helemaal uitgeleverd aan de heer Wilders. Natuurlijk heeft wat nu gebeurt daarmee te maken.”
„Apekool”, vindt Van Baalen. „CDA en VVD voeren een gematigd Europabeleid.” Van Baalen geeft zijn commentaar per telefoon, want hij is niet in Straatsburg. „Ik ben in Den Haag, om het Europese beleid voor 2011 af te stemmen met Mark Rutte.”
Rutte en Van Baalen zullen zeker praten over Guy Verhofstadt, de fractievoorzitter van de liberalen in het Europarlement. Verhofstadt heeft zich ontwikkeld tot ’mister Europe’, met voortdurende pleidooien voor meer economische samenwerking en eigen inkomsten voor de EU.
De Belgische oud-premier heeft zeker een mening over de Nederlandse opstelling binnen de EU, maar die houdt hij liever voor zich. Hij wil mede-liberaal Mark Rutte nu niet de mantel uitvegen.
Verhofstadt blijft hameren op de noodzaak van economische eenwording in de EU en daarbij hoort een goede begroting met eigen inkomsten. „Nu staat niet het Europees belang centraal maar ieders betalingspositie. Dat is dodelijk voor de samenwerking.”
In het plenaire debat hekelt Verhofstadt de „absurde debatten over wie er meer of minder voordeel haalt uit de EU”. Hij doet een oproep aan commissie-voorzitter Barroso. „Luister niet naar stemmen uit het verleden. Ik kan u verzekeren dat een Europese meerderheid in dit parlement achter u staat.”
De PVV hoort daar niet bij. In het debat zegt Europarlementariër Lucas Hartong: „Hulde voor de opstelling van Nederland en Engeland over de begroting. De eurokliek is losgezongen van de werkelijkheid.”
